donderdag 24 maart 2016

De Steenen Trappen


In de oorlog zijn mijn moeder en haar zus, mijn tante Jopie bij de nonnen in Roermond geweest in het klooster c/q weeshuis "De Steenen Trappen". Toen de oorlog uitbrak waren mama en Jopie repectievelijk 14 en 15 jaar. Tante Jopie heeft destijds over die periode geschreven, en ik heb er ooit wel eens uit geciteerd in één van mijn blogjes, maar ik vind dat haar verhaal het verdiend om helemaal verteld te worden. Daarom wil ik de komende tijd feuilletonsgewijs haar verhaal middels mijn blogjes publiceren. Vandaag eerst de geschiedenis van "De Steenen Trappen": 

"De Steenen Trappen" is een prachtig oud gebouw in het centrum van Roermond. Het pand werd in 1666 gebouwd als dubbel herenhuis en werd bewoond door verscheidene rijke families. Zo was het ooit de woning van een baron.

Het historische gebouw staat op dit moment echter vooral bekend als een oud Rooms-Katholiek weeshuis. "De Steenen Trappen" werd in 1877 door nonnen gekocht, samen met het bijhorende koetshuis. Later schaften de zusters ook de omringende panden aan om kinderen op te kunnen vangen. De Steenen Trappen wordt “weeshuis” genoemd, al waren niet alle kinderen die in en rond "De Steenen Trappen" opgevangen werden wezen. Ook veel kinderen die door de gemeente Roermond uit huis werden geplaatst, werden door de nonnen opgevangen.

Uiteindelijk bezaten de nonnen veel van de omliggende huizen. Vanaf 1888 lieten zij zelfs een kloosterkapel naast "De Steenen Trappen" bouwen. Sommige elementen van die kapel, zoals de gevel, blijven tot op de dag van vandaag bewaard. Ook binnen het gebouw, dat nu als kantoorpand gebruikt wordt, is de aanwezigheid van de nonnen nog steeds duidelijk zichtbaar.

Van de oude kloostertuin is helaas niets meer over dan een paar prachtige verhalen. Zo hing er vroeger bijvoorbeeld een grote bel waarmee de zusters geroepen konden worden. Het terrein was zo groot dat het simpelweg schreeuwen van de naam van een non niet voldoende was om haar te lokaliseren. Daarom kreeg iedere non een code. Als die code geluid werd, meldde de non zich in "De Steenen Trappen", het hoofdgebouw.
Toch komt het mooiste verhaal over "De Steenen Trappen" uit de Tweede Wereldoorlog. Op een nacht in 1943 werd een van de zusters wakker. Zij had een onbestemd gevoel en vertelde de andere nonnen dat er iets niet goed was met de kinderen. De nonnen droegen op dat moment zorg voor 150 jongens en meisjes. Alle kinderen waren tussen de drie maanden en 17 jaar oud en sliepen op dat moment in de panden die "De Steenen Trappen" omringden. De nonnen haastten zich naar de slapende jongens en meisjes en haalden hen uit bed. Gezamenlijk verschansten zij zich in "De Steenen Trappen", niet wetende wat er met hen ging gebeuren.
Niet veel later werd de stad Roermond hevig gebombardeerd. Alle gebouwen waar de kinderen normaal gesproken sliepen, werden binnen één nacht met de grond gelijk gemaakt. Wonder boven wonder bleef "De Steenen Trappen" vrij van schade, het was het enige gebouw in de wijde omgeving dat nog netjes overeind stond. De nonnen werden na het bombardement gedwongen naar Friesland te evacueren. De Duitsers regelden geen vervoer. Daarom moesten de twintig nonnen en 150 kinderen de reis te voet afleggen. Veel van de jongere wezen konden niet zo lang (of helemaal niet) lopen. Het kwam daarom regelmatig voor dat de zusters op iedere arm een kind droegen. Ondanks de zware reis kwamen alle kinderen levend in Friesland aan. Hier bleven zij tot de oorlog afgelopen was. 
Bron: Safon

Tante Jopie en mijn moeder hebben die evacuatie en die ongelofelijke barre tocht meegemaakt. Onder andere daarover wordt uitgebreid verteld in tante Jopie's relaas. Ik hoop dat jullie, mijn lezers, met net zo'n spanning en vol ontroering als ik kennis heb genomen van haar verhaal het zullen lezen de komende tijd. 








32 opmerkingen:

  1. Dat is een heel mooi verhaal over de zusters en de kinderen.. echter... in 1945 kwamen mijn moeder en zusje na een scheiding ook terecht bij de steenen trappen.. toen was het een heel andere situatie. de kinderen werden afgestraft, geslagen en opgesloten. een broertje kwam terecht in ST Joep,, zelfde verhaal.. in en in triest..

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Zeker heel triest. Ook in de tijd van mijn moeder en tante ging het er niet zachtzinnig aan toe. De oorlog drukte toen natuurlijk een flinke stempel op het dagelijkse leven, maar de zusters waren zeker niet allemaal even lief. Daar heb ik van hen ook genoeg verhalen over gehoord.

      Verwijderen
  2. Beste Aidan, ik heb een vraag over de eerste foto van de Steenen Trappen? Is dit privé bezit? Ik zou de foto graag willen gebruiken.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Dank je wel, dan moet ik verder zoeken i.v.m. de rechten.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ik heb van mijn zus vernomen dat zij en mijn andere zussen en broer daar ook hebben gezeten, maar zij verteld dat het een hel was daar, zij vervloekt die nonnen daar, ik was toen klein , n jaar of 2 dit was rond 1963.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dat kan kloppen, het heeft mijn moeder ooit eens tegen een pater doen zeggen dat áls God al bestaat geen van die nonnen die zij heeft gekend in de hemel zullen komen, het waren krengen van wijven.

      Verwijderen
    2. Ook ik heb op de steenen trappen gezeten vanaf 1962 tot 1971 bij ene zuster Myrha in de MGgroep. inderdaad niet 1 non zal de hemel zien en inderdaad het waren slechte mensen.gelukkig zat ik hier met al mijn zussen en broer in een dezelfde groep en vonden we steun aan elkaar en kwamen zeker voor elkaar op hoe jong we ook waren. soms waren er wat ook wat betere momenten (lag meestal aan welke juf er aanwezig was.) naderhand ben ik gelukkig overgeplaatst naar st. Joseph ( st Joep) maar was liever overgeplaatst terug naar huis. groetjes.

      Verwijderen
  5. Het was inderdaad een hel daar. Kwam er terecht na de scheiding van mijn ouders met 3 zusjes. Ik was enkele maanden oud en verbleef er 12 jaar lang. Vaak werden mij klappen uitgedeeld en mijn mond volgepropt als ik iets niet lustte. Kreeg zelfs dan een schep extra op mijn bord. Werd na het tafelen opgesloten als mijn bord niet leeg was en zat dan urenlang in het donker opgesloten. Klappen met een stok op de rug kwam ook bij regelmaat voorbij , bv als je ruzie met andere kinderen had gemaakt of te laat uit school kwam ( klein college ). Mensen die daar niet hebben gezeten zagen alleen de glimlach van de zusters als er bezoek kwam , maar niet hoe het er daar werkelijk aan toe ging. Had je verwondingen dan kreeg je beslist geen verlof en mocht je niet op weekend naar je familie. Een HEL !!!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Mijn moeder was ernstig ziek, maar dat werd door de zusters niet erkend, pas toen een dokter kwam en letterlijk met de vuist op tafel sloeg kreeg ze de behandeling die ze nodig had.

      Verwijderen
  6. Ik verneem alleen maar mistanden van mijn moeder. Mishandeling ook pogingen tot seksueele mishandelen

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Inderdaad verhalen van mij moeder en haar zussen en een broer. Ernstige mishandelingen, geestelijk en lichamelijk en ook sexuele misbruik. Zowel nonnen bij de meisjes als ook paters bij de jongens groepen. Ook mij moeder heeft als klein kind ondergedoken geweest in Friesland.
      De nonnen pakte de zwakste die geen of bijna geen bezoek kregen van buiten.

      Verwijderen
  7. in welk jaar is dit geweest ?

    BeantwoordenVerwijderen
  8. ook ik heb hier in gezeten in het jaar 1966 tot 1970
    wat mij het meeste verbaasde is dat ze na jaren later ontkennen dat er kinderen in dit tehuis hebben gezeten, het was daar een hel, en ik ben al jaren op zoek naar de meisjes / jongens die ook in dit jaar tal hebben gezeten, je kan de dingen nooit terugdraaien die daar gebeurt zijn. maar je bent hier door wel zo verschrikkelijk, van getraumaticeerd dat je er tot de dag van vandaag nog last van hebt
    j v h

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Kan ik me voorstellen, er komt de laatste jaren steeds meer naar buiten over dit soort praktijken. In de oorlogsjaren was het natuurlijk anders, maar de verhalen van mijn moeder en tante logen er niet om. De zusters waren op een enkele na, in de woorden van mijn moeder, rotwijven.

      Verwijderen
    2. Beste yboika. Ik zat bij ene Zuster Myrha in de MG groep. 1962-1971. Wij waren fam. van Oosterhout. Verschrikkelijke tijd.

      Verwijderen
    3. hoe kan ik in contakt komen met deze fam van oosterhout ik zie graag u antwoord tegemoet ik ban al jaren op zoek naar een meisje die daar ook zat die hete chantal

      Verwijderen
  9. Mijn moeder heeft in dit weeshuis gezeten is er misschien een archief over dit weeshuis de stenen trappen on Roermond ook zijn er misschien fotoos van die tyd aub ik zou blij zijn gr dank j.mingels50@gmail.com

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Hoi Aidan, ik kom hier na zoeken naar Steenen Trappen Roermond. Ik onderzoek een stamboom. Een van de personen is direct nar geboorte vervoerd naar dit klooster (1916). Weet jij of er documenten zijn waarin iets staat waar we wat aan kunnen hebben?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Maarten, Je zou de gemeente Roermond eens kunnen mailen. Als er al (nog) archieven zijn zullen zij die in hun bezit hebben. Succes!

      Verwijderen
  11. Ik heb hier ook gezeten vanaf ongeveer 1963 t/m 1968 nog last van, ik zat met mijn broer en zus en kwam en ben door de nonnen verkocht aan pleegouders.mijn kleine zusje moesten we achter laten.Ben daar echt mishandeld Ik zat bij Zuster Lidwieges

    BeantwoordenVerwijderen
  12. wow, ik vind de reacties behoorlijk schokkend, ik wist eigenlijk niets van de geschiedenis, het enige wat ik wert is dat mijn moeder, oom en tante er ook gewoond hebben toen hun ouders gescheiden werden, oma was Duitse en opa Nederlander met Belgische familie, mijnmoeder en tante namen ons kids, ik mijn broer en nichtje, er vaak naar toe, kan me niet meer herrineren waarom, alleen dat we de zusters niet allemaal leuk vonden maar over het algemeren waren ze wel aardig, koekjes en ranja, de grond achter buiten,tuinen? met andere gebouwen? oh een zuster Merra/Myrha? ben naar haar begrafenis geweest, heb daar het kaarsje nog van, met haar foto, van haar heb ik de traditie om kaarsjes te branden voor hoop meegekregen, denk dat vooral mijn tante wel veel weet nog, maar het kontakt met mijn moeder is al jaren geleden gestopt, en dit artiekel heeft me food for thoughts gegeven....

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. ps mijn moeder is van 1949, ik van 1970 dus moet ergens in die jaten geweest zijn

      Verwijderen
    2. hallo mijn naam is mingels jmp mijn moeder heeft hier ook gezeten in dit klooster
      als vuil werd je behandeld ze had het altyd over de stenen trapjes en de nonnen die zo verschrikkelijk waren .
      wet er misschein iemand of er fotoos zijn archiefotoos bv van dit klooster en de mensen die er gezeten hebben . ik hoor het graag jan mingels

      Verwijderen
    3. Ik heb van 3april 1965tot november 1970bij zuster myrrha gezeten de mg groep 3hoog gele deur

      Verwijderen
  13. Tjezus, wat een vreselijke toestanden. Helaas heb ik er ook gezeten van okt 1959 tot januari 1962…is hier nog info over ?

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Ik gebruik er ook " gezeten" 5 jaar, verschrikkelijk, die nonen waren gemeen en sloegen er op los. Ik heb daar een trauma opgelopen

    BeantwoordenVerwijderen
  15. In st Agatha staat het klooster St Agatha, zij beheren het erfgoed van het kloosterleven. Je kunt dan een verzoek doen wat je in wilt zien, dus van welke orde. De orde die in de Steenen trappen zat , heette, de zusters van het arme kind Jezus. Dan kun je dus op afspraak de stukken die er zijn en eventuele foto's bekijken. Het erfgoed centrum vraagt eerst toestemming. Er schijnen nog 3 zusters te leven. Mijn moeder heeft er rond 1950- 1951 gezeten. Zij heeft er grappige anekdotes over, en natuurlijk minder grappige anekdotes. Mijn moeder was nogal rebels, kon goed leren en operettes zingen. Ze heeft het nog vaak over moeder overste Nikedema, ik weet niet of ik haar naam goed schrijf. Mijn moeder is nu 83. Zelf wilde ze ook non worden, dit ze is uiteindelijk niet geworden, anders had ik dit niet kunnen berichten. De tijdsgeest, en dat er goede en slechte karakters op deze wereld zijn, zal blijven bestaan. De meesten zusters deden hun best, zonder een strak patroon liep er niets en vergeet niet, welk kind wil er nu niet thuis wonen. Dat er toen ook seksueel overschrijdend gedrag was ,heb ik ook van mijn moeder vernomen. Zij keek uit het raam naar de bekende bisschoppen die zich naakt voor hun raam vertoonden en handelingen vertoonden die Mijn moeder niet begreep, moeder overste deed dan snel de gordijnen dicht. Ook moest zij zingen voor de bisschoppen, en zo rebels als ze was, wanneer haar dingen niet aanstonden knoopte ze de habijten die aan de waslijn hingen vd de bisschoppen aan elkaar. Wie nog vragen of namen wilt hebben, stel ze maar , ik zal ze navragen bij mijn moeder! Dus ongeveer vanaf1950.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dank je wel voor deze mooie uitgebreide reactie.

      Verwijderen
    2. Mijn man is geboren in november 1951 en heeft, denkt hij, ongeveer 2,5 jaar in De stenen trappen gewoond.
      Later is hij door zijn moeder en stiefvader eruit gehaald. Hij heeft alleen een herinnering aan een overleden bisschop die opgebaard lag en waar alle kinderen langs moesten lopen.

      Verwijderen
  16. Ik heb er gezeten vanaf 1975 tot 1979.vond het verschrikkelijk daar wat een zuters waren erdaar niet met een pen tebeschrijven.ben toen naar simpelveld gebracht huize gabrielle daar was het gelukkig beter.

    BeantwoordenVerwijderen