Een week wachten

Na de barre tocht vanuit Roermond naar het Duitse Brüggen duurde het nog een week voordat Jopie, Netty en de kinderen en zusters van 'De Steenen Trappen' per trein konden reizen naar noord Nederland. 'Per trein' klinkt comfortabeler dan het in werkelijkheid was. Dit is het 8e deel van Jopie's verhaal. 

Wij moesten in de protestantse kerk slapen, en de kleineren moesten zolang in het politiebureau blijven. De zusters en de hele kleintjes tot 6 jaar waren in een villa. Zo hebben wij een hele week in Brüggen doorgebracht. De sirenes loeiden aan één stuk door.

Een week later, dinsdag 's avonds om tien uur kwam er bericht dat er 's nachts waarschijnlijk een trein binnen zou komen. En om één uur kwam er nog een bericht dat het zeker was. Wij hoopten dat de trein ons naar Groningen zou brengen. Niemand wist het, alleen Onze Lieve Heer, en die zou wel voor ons zorgen.

Om vier uur die nacht gingen Netty en ik met nog twee meisjes en twee zusters op verkenning. Wij gingen met onze rugzakken alvast naar het station. Het regende pijpenstelen en het was stikdonker¹. Bepakt en beladen stonden wij daar en konden geen hand voor ogen zien. We waren bedolven onder bullebakken van rugzakken. Op het station bewogen zich ongeveer 5000 mensen, het was een gehuil van kleinen die vlug uit hun slaap gehaald waren en van kinderen die hun ouders kwijt waren, want het was zo aardedonker, je moest elkaar wel kwijtraken.

Wij hadden ongeveer anderhalf uur staan wachten toen we onze groep aan hoorden komen. We gingen naar de treinen die voor ons gereserveerd waren. Het waren veewagens met een tapijt van vijf centimeter mest erin. In sommige wagens stond een bezem dus sloegen we eerst aan het vegen. We hadden drie wagons gekregen voor 300 mensen plus bagage. Eindelijk waren we allemaal present.

Die mof die het sein van vertrek moest geven had zich eerst groen en geel geërgerd omdat wij zoveel werk hadden voor alles erin was. Maar eindelijk reden we dan toch. 5000 Mensen werden vervoerd. Waarheen? Hoe lang reizen? Allemaal vragen die niet werden beantwoord want niemand wist het. De meesten waren katholiek dus stelden we ons vertrouwen in hogere hand, In alle drie de wagons van ons was een priester met het Heilig Sacrament. Dat was een troost Jezus zo dichtbij je te weten, want die tocht die wij moesten maken was heus niet zonder gevaren.

Verder de reis moet u maar bij Netty lezen, want wij hebben samen in de wagon gezeten dus wat we verder meegemaakt hebben is hetzelfde.

door Jopie van Etten.

¹In die tijd was er 's avonds nergens licht

Hier eindigt dus Jopie's verhaal over het leven in oorlogstijd in Roermond, de evacuatie, de week in Brüggen en de aanvang van de reis naar noord Nederland. Helaas is het verhaal van haar zus Netty (mijn moeder) in de tijd verloren gegaan. Ik heb haar er naar gevraagd en ze kan zich nog heel goed herinneren hoe ongelofelijk donker het was, de veewagons met een emmer voor het gevoeg, dat de trein steeds halt hield omdat eerst gemeld moest worden dat deze trein niet gebombardeerd mocht worden eer ie verder kon. Ook de vele kadavers van dooie koeien op de rails kan ze zich nog voor de geest halen.

Maar.... het wondere web heeft me na lang zoeken iets gegeven wat me tot tranen toe heeft geroerd. Één van de zusters van 'De Steenen Trappen' had vanaf de dag van het bombardement op Roermond (11 november 1944, waar Jopie ook uitgebreid over verteld heeft) een dagboekje bij gehouden, en haar dagboekje gaat verder waar Jopie's verhaal ophoudt. Zij hebben in dezelfde trein gezeten, alleen in een andere wagon, zo zei mijn moeder die ik het dagboekje heb laten lezen. De gevaarlijke reis van Brüggen naar noord Nederland heeft deze zuster beschreven en als vervolg op Jopie's verhaal zal ik dat via mijn blog, weer in gedeeltes, publiceren. 

In zulke veewagons zijn Jopie, Netty en alle anderen van 'De Steenen
Trappen' vervoerd. +/- 90 tot 100 personen per wagon.