donderdag 8 september 2016

Dag lieve tante

Vorige week woensdag overleed mijn tante Jopie, en gisteren hebben we afscheid van haar genomen. De kaart die haar zonen Ton en André hadden laten maken was met een prachtige symboliek, een tekening van de Oostpoort in Delft, de geboortestad van hun moeder, en het mooie gedichtje wat zoveel zegt.

Mijn moeder had het vanzelfsprekend heel moeilijk, zij kende haar zus haar hele leven, 90 jaar, maar het samenzijn met Ton, André, hun vrouwen en kinderen heeft haar en ook mij goed gedaan. We begrepen elkaars verdriet, een zus, een moeder, een oma, een tante, een vrouw die ons allemaal zo dierbaar was, daar gingen we vandaag voorgoed afscheid van nemen. Mama kon nog even vragen over hoe de laatste momenten van haar zus geweest waren, dat had haar de afgelopen week erg bezig gehouden. En ze kon gerust gesteld worden, er was geen pijn geweest, ze was niet ziek geweest.

Ook fijn vond ik om te horen dat Ton het boekje met haar verhalen uit de oorlog nog heeft kunnen voorlezen en grote delen voor haar herkenbaar waren. "Wat heb ik toen gesjouwd", zo had ze gereageerd.

Het was een mooi eerbetoon aan tante Jopie, er werd zo gesproken dat haar leven werd gevierd, herkenbare momenten, grappige anekdotes, haar hulpvaardigheid altijd en overal, zaken die wij die haar gekend hebben met ons mee zullen dragen in onze herinneringen aan haar. Het is het einde van een tijdperk, ik heb nu niemand meer tegen wie ik 'tante' of 'oom' hoef te zeggen.

Graag deel ik, hieronder, de mooie lieve toespraak van tante Jopie's kleinzoon Rolf (is dat dan mijn achterneef?), waarin hij haar zo heel herkenbaar portretteerde, hij beschrijft zijn oma ten voeten uit in de anekdotes over het luchtbed en het vestje. Zo'n zelfde nuchtere opmerking van haar heb ik al eens eerder gedeeld: toen ik net uit de couveuse mee naar huis mocht en als een soort buitenmaatse muis in de wieg lag, boog tante Jopie zich er overheen en sprak: "Ach, dat trekt nog wel bij".


Tante Jopie en mijn moeder, 26 mei 1995

Lieve oma,

Bijna 7 jaar geleden overleed opa. Bij de crematie vertelde ik jou wat dingen over hem die voor mij belangrijk waren. Nu sta ik hier weer en vertel iets over jou, maar ook dit keer aan jou, omdat ik dat prettig vind.

91 jaar, wat fijn dat ik er daar 43 van heb mee mogen maken. Ik zal wat mooie herinneringen ophalen om je te vertellen waarom je zo bijzonder voor mij bent.

In de tijd dat wij in Duitsland woonden,  kwamen jij en opa regelmatig logeren. Jullie kwamen ons vaak ophalen uit school. Eric en ik werden daar heel blij van. Overdag maakten we uitstapjes en 's avonds gingen jullie kaarten.  Wij logeerden ook bij jullie in Zoetermeer. We gingen dan eendjes voeren, of iets lekkers kopen bij de SRV-wagen, die toen nog door de straat reed. Spelen met de koperen spulletjes uit de letterbak en de weegschaal met de gewichtjes die voor jouw speciaal waren en dus ook voor ons. Die kleine dingen maakten het fijn om bij jou te zijn.
Als we weer naar huis gingen, stond jij ons altijd uit te zwaaien. Midden op de weg, twee armen wijd in de lucht. Je zwaaide, totdat we de bocht om waren, terwijl de straat best heel lang was. Alsof je het moment met ons zo lang mogelijk vast wilde houden.  

We zagen jullie ook tijdens de vakanties in Nederland en in het buitenland, waar we dan met elkaar op dezelfde camping stonden. Zwemmen was altijd een favoriet tijdverdrijf. Ik weet nog dat we in Oostenrijk met een groot dik luchtbed in een meer hebben gespeeld. Vanuit het water kon jij zelf nauwelijks het luchtbed nog opkomen. Na veel trekken, hangen en wurgen, en met hulp van alle kanten was het uiteindelijk gelukt. Toen kwam er ineens een horzel op het luchtbed zitten. Zo’n hele grote van wel 5 cm. Iedereen sprong meteen in het water, maar jij niet. Heel droog zei je: " ja,  ik zit er net op".
We aten ook graag ijsjes, die verslaving heb ik van jou overgenomen. Je kon daar heerlijk van genieten en dat heb je tot het laatst gedaan. Genieten kon je zeker! Van alle kleine dingen. Een singeltje van Shorts met Comment Ça Va.... of de Bolero van Ravel. Je kon met jou alle kanten op.  

Monique en ik kregen kinderen. Je eerste achterkleinkinderen,  waar je erg trots op was. Eerst Daan. Bij zijn geboorte had je een geel gehaakt vestje bij je, gekocht bij de knikkerzakkenclub, zoals je de handwerkclub altijd noemde. Het model was wat gedateerd, maar het gebaar heel mooi.  Toen je de eerstvolgende keer op bezoek kwam, trokken we Daan het pakje aan. Jij sprak de onvergetelijke woorden: "Wat heeft hij nou voor een raar ding aan?" Je zei gewoon wat in je opkwam en dat was vaak grappig.
En bij Britt, ik zie je nog tijdens het eten bij de chinees met Britt in de wandelwagen het hele restaurant door lopen. Iedereen moest weten dat jij een achterkleindochter had gekregen, zo trots als een pauw. Met June, Sky en Faith kreeg je nog drie prachtige achterkleinkinderen waar je heel blij mee was.

In 2009 overleed opa, jij bent toen in Houthage gaan wonen. Ondanks het gemis van de goede zorgen van opa, heb jij het daar prima naar je zin gehad. Je had leuke buurtjes waar je je dagelijkse praatjes mee had. Altijd was je blij als er visite kwam, maar ook altijd het begrip dat de mensen om je heen druk waren met andere zaken. Later nam ik soms je achterkleinkinderen mee, met wisselend succes. De ene keer wist je precies wie wie was en de volgende keer maakte je er een soort “raadje plaatje” van. Ik was je zoon, Daan was mij.... en Britt, ja dat moest dan wel een buurmeisje zijn, want meisjes waren er nog niet onder de kleinkinderen.

Ondanks dat je vergeetachtig werd, behield je jouw bekende humor. Soms bedoeld grappig, maar vaak ook per ongeluk heel ad rem. Ik weet nog dat ik op mijn telefoon foto's van Facebook wilde laten zien. Het signaal van het internet was niet zo sterk en ik stond wat te klungelen met dat ding. Na mijn uitleg waarom het niet werkte merkte jij droogjes op, "Als je niet snapt hoe het werkt, geeft dat niet hoor". Of toen ik begin dit jaar een foto van jou en mij op Facebook plaatste met de tekst " op visite bij mijn nieuwe vriendin" was jou reactie, ze zullen wel zeggen, "wat moet je met zo'n oud wijf". En het plezier dat je had toen die reactie ook kwam. Gelukkig heb je dat plezier in de kleine dingen steeds gehouden. Dat was jij, dat was mijn oma.


Lieve oma, ik hou van je en mis je nu al. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten