De nacht dat de lichten uitgingen in Amsterdam

"Where were you when the lights went out in New York City?" vroeg de Amerikaanse band Trammps zich in 1978 af in hun hit 'The Night The Lights Went Out In New York City', refererend aan 13 en 14 juli van het jaar ervoor waar de stroom in New York voor 25 uur was uitgevallen. Op 9 november 1965 was er ook een stroomstoring geweest die 13 uur duurde, maar die omvatte een veel groter gebied: New York, Connecticut, Massachusetts, New Hampshire, New Jersey, Rhode Island, Pennsylvania, Vermont en zelfs delen van Ontario in Canada. En daar waar in 1965 de bevolking het als een gedeelde ervaring beschouwde, iets gezelligs bijna, forensen werden bij mensen thuis opgevangen en hotellobby's lieten gestrande reizigers toe, was het in 1977 veel grimmiger, er was een recessie, New York stond op de rand van bankroet en er werd toen veel geplunderd.

In beide gevallen wordt er echter geclaimd dat negen maanden na de stroomstoring er een geboortegolf was, de Trammps zingen dat zelfs in hun lied, maar andere bronnen spreken het tegen, dat mensen dus niet gaan copuleren zonder preservatieven als er geen licht is. Feit blijft dat er in 1965 30 miljoen mensen zonder elektriciteit zaten en in 1977 9 miljoen.

Gisteren was er een stroomstoring in Amsterdam, Zaandam en Landsmeer die zo'n 5 uur duurde, van iets na vieren in de ochtend tot 9.00 uur. 360.000 huishoudens hadden hier mee te maken, geen elektriciteit betekent heden ten dage: geen verwarming en geen warm water, want veel cv ketels zijn elektrisch, ook zijn er huishoudens aangesloten op de stadsverwarming die elektrisch wordt bestuurd, bovendien ligt wifi er uit, dus o gruwel, geen internet. Trams, metro's en treinen kunnen vanzelfsprekend ook niet rijden. Ik vond het wel bijzonder dat op een gegeven moment werd gemeld dat de bussen langzaamaan weer gingen rijden. Bussen hadden toch gewoon kunnen doorrijden, die rijden toch (nog) niet op elektriciteit?

Andere calamiteiten betrof het Slotervaart ziekenhuis waar de noodstroomvoorziening niet werkte, zodat er de hele dag niet geopereerd kon worden. Het distributiecentrum van Albert Heijn had ook problemen met als gevolg dat een aantal winkels niet bevoorraad zouden worden. Als je in Amsterdam werkt, hoefde je denk ik geen haast te maken, want op de werkplek kon ook niet veel uitgevoerd worden.

Er ontstond dus een hoop gedoe, ook in het verkeer omdat veel mensen dan maar met de auto gingen, zodat de wegen helemaal dicht slipten. De NS waren zoals verwacht de gehele dag van slag, ook toen het leed na 5 uur was geleden, omdat hun IT-systemen waren ontregeld die het personeel en het treinverkeer aansturen. Dat Utrecht Centraal ontruimd moest worden vanwege een verdachte tas hielp natuurlijk ook niet mee.

Als een vreemde mogendheid ooit besluit ons land eens hard te raken, hoeven ze alleen maar de elektriciteitsvoorziening uit te schakelen. Totale chaos is het resultaat.