We zullen zien

In eerste instantie dacht ik dat het door m'n hoogsensitiviteit kwam, dat ik na de onverwachte winst van Donald Trump gisteren een nogal katerig gevoel had de hele dag. Hoogsensitiviteit is niks ernstigs of geks, maar het houdt onder andere in dat dingen vaak wat steviger binnenkomen dan bij de gemiddelde mens. Ik heb er in de loop der tijd mee om leren gaan dat ik altijd 'aan' sta en soms bewust moet kiezen om me af te sluiten. Aan de andere kant kent het ook voordelen zoals snel situaties en mensen in kunnen schatten door gevoeligheid voor subtiele signalen die laagsensitieven niet of nauwelijks opmerken. Een nee, ik heb geen voorspellende gaven of zo, dat is weer iets heel anders. Dan had ik de winst van The Donald kunnen voorzien, maar het kwam ook voor mij als een volslagen verrassing. Ook, want ik merkte dat er meer, om niet te zeggen veel mensen met een katerige deceptie zaten. Niks hoogsensitiefs aan dus, gewoon collectieve verbijstering. Mijn gevoel was dat ik dinsdagavond naar bed ging als iemand van na de oorlog, maar wakker werd met het gevoel dat ik me in een tijd bevind die over afzienbare tijd als 'voor de oorlog' bestempeld zal gaan worden. Bovendien bedacht ik me ook welk een wanstaltige inrichting het Witte Huis nu zal krijgen.

Er is een mondiale verandering aan de gang, de voornamelijk witte arbeidersklasse voelt zich niet meer gehoord door de oude politieke elite met hun vaak tot in het extreme doorgevoerde 'politieke correctheid', en als er dan een populistische leider opstaat die 'seg watoffe wij denke' (sic), krijgt die heel wat handen op elkaar. Meer dan wordt toegegeven, want de polls voorspellen zelden een populistische triomf, waarschijnlijk omdat de ondervraagden maatschappelijk wenselijk antwoorden, maar dan toch anders kiezen. Zo ook nu in Amerika, waar Hillary Clinton trouwens wel meer stemmen had dan Donald Trump, maar door het kiessysteem daar met kiesmannen het toch niet heeft gered.

We kennen nu zo'n 150 jaar democratie. Is dat nu voorbij aan het gaan en willen we net als in de jaren 30 van de vorige eeuw weer autoritarisme? Hoewel ik voldoe aan de omschrijving, blanke, laag opgeleide, middelbare man, zal ik in maart volgend jaar niet op een populistische partij stemmen. Voornamelijk omdat ik het niet eens ben met hun manier van denken, maar ook omdat van alles wat er beloofd wordt bijna niets waargemaakt kan worden en de keuze om op zo'n partij te stemmen de kiezer eigenlijk in het gezicht zal ontploffen. Ik vermoed dat dat in Amerika ook zal gebeuren.

'We zullen zien' is een veelgehoorde schouderophalende reactie. Dat zullen we, net zoals we nu al een tijdje zien hoe dictator Recip Erdoğan huishoudt in Turkije en net zoals er in de jaren 30 van de vorige eeuw werd gezien hoe Adolf Hitler te werk ging tot het te laat was. Keurig democratisch gekozen heren, bevriende staatshoofden zelfs, net zoals Donald Trump. Niets aan de hand toch? Of zijn we ziende blind? We zullen zien.