Kringen

Deze column zal ik vandaag voorlezen in het programma 'Uit De Kast' van radio Capelle, dit is ook de link waar de uitzending later op terug te luisteren is. Ook zal de column gepubliceerd worden op de website van 'Roze Golf' van RTV Oost.

"Dat komt in mijn kringen niet voor!” kon je vroeger nog wel eens horen. Het was dan vaak een uitspraak van iemand met een bepaalde sociale status, of vond dat hij of zij daartoe behoorde, en was dan gericht op iets wat men verafschuwde en meende dat zulks bij mensen van een lager allooi hoorde. Bij iemand van een andere, een lagere, klasse, een andere kring. Je hield je op met mensen uit je eigen kring, sterker nog in vroeger dagen, en dat is helemaal nog niet zo lang geleden, was het ondenkbaar dat je huwde met iemand uit een andere sociale klasse of met een ander geloof. 

‘Twee geloven op één kussen daar slaapt de duivel tussen’  is niet voor niets een Nederlands spreekwoord waarmee wordt aangegeven dat een relatie van twee mensen met een verschillend geloof gedoemd is te mislukken. En hoewel het heel ouderwets lijkt zijn er heden ten dage nog mensen die zo denken en vinden dat je het qua geloof vooral in eigen kring moet vinden en houden. Of neem de aristocratie, toen koning Edward van Engeland in 1937 na een jaar koningschap aankondigde met de Amerikaanse twee maal gescheiden Wallis Simpson te willen trouwen die eerst zijn maîtresse was geweest was het Britse hof in alle staten. Hij moest kiezen tussen het koningschap of Wallis. Zoals bekend koos hij voor het laatste. Tot aan haar dood bleef Wallis voor de Engelse Koninklijke Familie persona non grata. Ook in Nederland werd heel blauw bloedig Europa afgezocht voor een geschikte kandidaat voor kroonprinses Juliana. Maar tijden veranderen en we kijken er niet meer van op dat de adel buiten de eigen kring huwt met stervelingen uit het volk.

Eigenlijk behoor je tot veel verschillende kringen in je leven. Allereerst je familiekring, die je niet kunt uitkiezen, je bent door een bloedband met elkaar verbonden, wat niet wil zeggen dat je het ook met elkaar kunt vinden, dat is een heel ander verhaal. Daarnaast bouw je in de loop van je leven een vriendenkring op. Die kun je zo groot en zo klein houden als je zelf wilt. Er zijn mensen die niet genoeg mensen om zich heen kunnen hebben, en anderen die zo’n drie of vier wel voldoende vinden. Vervolgens is er ook nog zoiets als een kennissenkring, in mijn beleving kunnen tussen vrienden- en kennissenkring enige overlappingen zitten, maar sommigen houden een strikte scheidingslijn aan tussen beide kringen en datgene wat ze met hen ondernemen. Als je geluk hebt bevind je je ook in een leuke werkkring gedurende je arbeidzame leven.

En zo zijn er nog wel tientallen andere kringen te noemen waartoe je behoort of ooit hebt toebehoord. Het leuke van columns schrijven voor ‘Uit De Kast’, is dat ik zelfs op deze gevorderde leeftijd nog dingen hoor waarvan ik het bestaan niet wist, zoals in dit geval De Kringen. En of dat aan mij ligt of aan hun manier van zichzelf onder de aandacht brengen laten we maar even in het midden. Feit is dat De Kringen dit jaar 55 jaar bestaat, opgericht in 1963 naar aanleiding van homo- en biseksuelen die moeite hadden met hun geaardheid in combinatie met hun geloofsbeleving.

Heden ten dage is De Kringen een organisatie met meer dan 150 gespreks- en gezelligheidsgroepen verspreid over het hele land voor lhbt’ers. In iedere kring van De Kringen zitten gelijkgestemden, zoals dat heet. Dus er zijn aparte kringen voor elke letter en daarnaast ook weer separate kringen voor jongeren en senioren. Zo op het eerste gezicht denk je dat op deze manier het hokjesdenken heel erg in stand wordt gehouden, maar tegelijkertijd is het natuurlijk heel fijn om als minderheid in de samenleving juist anderen op te zoeken met wie je overeenkomsten hebt en op die manier ervaringen met elkaar kunt delen. Voor jongeren is het natuurlijk fantastisch om juist leeftijdsgenoten te leren kennen die ook in de coming out fase zitten, net zoals het voor senioren prettig is om entre nous te kunnen zijn. Daarnaast begreep ik dat er ook gemengde kringen zijn, dus mocht je dat leuker vinden kun je je daar aansluiten.

In de huidige maatschappij vervagen met name sociale kringen steeds meer maar blijft het al eerder genoemde hokjesdenken, het lijkt wel, hardnekkiger dan ooit z’n kop opsteken, maar dat is weer een andere discussie. Ik wil graag weer even terug naar waar ik mee begon: “Dat komt in mijn kringen niet voor!”. Wie anders dan de fenomenale Annie M.G. Schmidt kan een nummer schrijven waarin de eigen sociale status superieur wordt gesteld aan dat van een ander. In 1952 droeg de te vroeg overleden Emmy Arbous het ongelooflijk vileine en grappige stuk ‘De Hoeksema’s’ voor.

Geluidsopname van Emmy Arbous waar ze bij het Sonneveldcabaret "De Hoeksema's" voordraagt: