Verwerking

Het was van de week in de ochtend tussen slapen en waken in toen ik plots verschrikt dacht: Ik ben helemaal niet bij mama geweest op 1 januari. De schrik duurde luttele seconden toen ik me bedacht dat mama al meer dan anderhalf jaar niet meer bij ons is. Ik zal waarschijnlijk over haar gedroomd hebben en nog half daarmee bezig of iets van dien aard.

Eerst nu gaan zo af en toe de gebeurtenissen vlak voor, tijdens en na haar overlijden aan mijn geestesoog voorbij, en dan merk ik dat ik destijds alles als in een soort roes op de automatische piloot heb ondergaan. Ik handelde naar wat er gedaan moest worden, maar als ik er aan terugdenk is het net een film die ik gezien heb en niet dat ik het zelf allemaal heb meegemaakt. Vooral als ik nadenk over de specifieke momenten, als bijvoorbeeld de ochtend na de nacht dat ze was overleden, dat ik naar het ziekenhuis ben gegaan waar de rolstoel nog stond die ze van de revalidatie in bruikleen had, en die ik weer terug moest brengen naar de rechtmatige eigenaar. Met die lege rolstoel, waarin ik haar kort daarvoor naar het ziekenhuis had gebracht, en waar ik nog een aangebroken pakje papieren zakdoekjes in vond, in de metro, vraag ik me af hoe ik dat in godsnaam voor elkaar heb gekregen. 's Middags naar het hospice, waar ze slechts 12 uur is geweest, om haar samen met mijn zus en nichtje uitgeleide te doen naar het uitvaartcentrum. Mijn zus die die dag de kleding heeft uitgezocht en meegenomen om mama er mooi uit te laten zien.

De afspraken met de uitvaartbegeleider, het uitzoeken van de bloemen, het schrijven van de kaarten. De intens lieve vrienden en vriendinnen die me op mijn verzoek lieten, maar toch een vinger aan de pols hielden. De moederdag dat ik haar in het uitvaartcentrum heb bezocht en haar voor het eerst weer zag, en ze er zo mooi uitzag dat ik tegen mijn zus heb gezegd dat ze dinsdags, op mijn verjaardag, als ik er weer heen ging gerust mee kon gaan, en dat ze dat heel fijn vond. De dag erna, de dag van de uitvaart zelf is helemaal in nevelen gehuld. Ik zie alles als filmbeelden terug alsof ik alleen maar een toeschouwer was.

De weken erna het regelen van alle papierwerk en het samen met mijn zus leegruimen van haar woning en alles wat je dan tegenkomt. Uit ieder laatje en elk kastje komen herinneringen, waar we samen dan ook weer herinneringen aan ophaalden. En ook het uitstrooien van haar as, was een onwerkelijk moment. En dan de dromen, bijna iedere nacht dromen over mama. Zoals gezegd, nu komt het pas in fases allemaal weer terug en merk ik dat ik destijds een aantal weken of misschien wel één of twee maanden in een soort cocon heb geleefd en alles werktuigelijk deed, want herinneringen aan andere zaken in mijn leven voelen veel meer aan als iets wat ik echt heb beleefd terwijl ik alles rond deze gebeurtenis als door een soort filter blijf zien.

De werking van de menselijke geest blijft fascinerend, en blijkt verrassend goed te kunnen aanvoelen hoe te moeten schakelen bij ingrijpende situaties zodat het mens zich kan blijven handhaven, zij het op een ander level en met het blijkbaar uitschakelen of verzachten van een aantal prikkels, om dat later in kleine stukjes weer op te voeren, want het moet natuurlijk wel verwerkt, ook al blijft het net of het een ander was die het heeft ondergaan allemaal.