maandag 10 februari 2020

Van J. naar Jessica

Sinds eind 2019 heeft Theater Babel, waar vriend Rick naast acteur en regisseur ook leerwerkcoach is, weer een nieuw stuk: 'Van J. Naar Jessica', en afgelopen zaterdag heb ik de voorstelling met Chris en Jaap, de vader van Rick, bezocht. De voorstelling begon om vijf uur, maar Chris en ik haalden om twee uur Jaap op die vanuit Haarlem aankwam op station Rotterdam Centraal. We hebben eerst gezellig een wijntje gedronken en wat bijgekletst, Jaap zie ik natuurlijk ook niet alle dagen, om rond half vijf naar de voorstelling te gaan.

Theater Babel is, zoals ik al eens eerder heb vermeld, inclusief theater waar mensen met en zonder beperking met elkaar theater maken. Ik heb al vele mooie voorstellingen mogen zien en deze voorstelling is weer een pareltje. In de stukken die worden gespeeld zijn de acteurs vaak zichzelf en dat levert hele mooie, eerlijke, ontroerende en soms ook rauwe scenes op. In dit stuk 'speelt' Jessica Vos zichzelf, een transvrouw met autisme, en de eerste vraag die dan ook op de muren verschijnt is: 'Kan je zijn wie je wilt zijn?' Alle acteurs zitten op 'eilandjes' en komen om de beurt aan het woord en vertellen iets over zichzelf en vooral ook wat ze aan zichzelf zouden willen veranderen. Corné Bouwmeester bedient de camera en degene die aan het woord is komt levensgroot close-up in beeld op de muren, daarmee krijgt dat wat zij te vertellen hebben extra lading mee omdat de gezichtsuitdrukkingen zo goed te zien zijn. Er zit humor in, want wie wordt niet vrolijk van de stralende ogen van Stijn Quist en zijn anekdotische ontwapenende manier van vertellen. Maar er zitten ook hele confronterende momenten in, zeker als men aan elkaar dingen gaat vragen, zoals aan Jos Tournier die downsyndroom heeft hoe hij dat nou zelf vindt. Grace Emer, mijn persoonlijke favoriete actrice, die heel onzeker is maar zonder het zelf te beseffen zo'n ongelooflijk sterke vrouw is, vertelt hoe zij haar lichamelijke beperkingen ervaart en wat zij graag anders had gezien. Het is zo eerlijk, zo oprecht en er zijn geen taboes er wordt over alles gesproken.

Als Jessica aan het woord komt, komen vanzelfsprekend de vragen die iedereen wel wil vragen maar zo in het dagelijkse leven nooit durft. Gaat de piemel eraf? Kan ze kinderen krijgen? Wat voor borsten wil ze? Hoever wil ze gaan met veranderingen? Op de beelden verschijnen haar moeder en vader. In het stuk worden die gespeeld door Diana Coolen en Paul Röttger. Toen ik haar moeder in beeld zag, zag ik het type 'dan-kennen-ze-mij-nog-niet-vrouw', en Diana zet haar ook precies zo neer. Een vrouw die chronisch in de verdediging is en slecht één kleurschakering kent in haar doen en laten: rood. Zij staat pal voor, achter en naast haar dochter. "Als je aan m'n dochter komt, dan kom je aan mij!' De vader van Jessica heeft moeite met de keuze die ze maakt en in niet mis te verstane woorden maakt hij dat ook duidelijk. "Je ziet er toch niet uit! Je bent gewoon een vent in een jurk". Dat werk. Hij probeert het wel te begrijpen, want ze blijft zijn kind en hij blijft hoe dan ook van haar houden, dat benoemd hij ook. De worsteling van die vader zet Paul fantastisch neer. En het is belangrijk dat dat gedeelte van het verhaal ook wordt verteld, vind ik en vindt Paul ook, die tevens de regisseur van dit stuk is, zo zei hij later toen ik hem sprak. Om het maar met een hemeltergende uitdrukking die mij altijd een weinig in mijn mond doet vomeren aan te duiden: Het mag er zijn. Of ik zeg het beter zo, die weg naar acceptatie die de vader van Jessica gaat is legitiem, hij heeft wat meer tijd nodig.

Maar wat dit stuk ook blootlegt is dat Jessica van iedereen nou wel verlangt, nee gewoon eist en afdwingt haar te begrijpen, maar dat zijzelf niet zo heel erg veel begrip op kan brengen als mensen even aan het idee moeten wennen of in haar ogen net één keer teveel met hun ogen knipperen. Zoals met zoveel dingen in het leven moet het ook in dit geval van twee kanten komen.

Het is een geweldig mooi stuk met een verhaal wat verteld moet worden, zeker in deze tijd waarin genderidentiteit niet meer zo vastomlijnd is en langzaamaan wat vloeiender wordt. Ook de verhalen van de andere acteurs, gelardeerd met jeugdfoto's, zijn interessant, soms best confronterend en ijzingwekkend zoals het intrieste verhaal van Fons van de Moosdijk over zijn jeugd. Ik kan u deze voorstelling van harte aanbevelen, en niet de minsten komen kijken, aankomende week kan het gezelschap koninklijk bezoek verwachten die de voorstelling zal aanschouwen. Hier vindt u meer informatie:  https://theaterbabelrotterdam.nl/.







Geen opmerkingen:

Een reactie posten