dinsdag 27 juni 2023

La chanson de Jacky (Jackie)


U zult begrijpen dat ik de laatste dagen het oeuvre van Willem Nijholt veelvuldig heb beluisterd, en dan komt vanzelfsprekend het fantastische nummer 'Jackie' voorbij. Een lied van Jacques Brel die het als 'La Chanson De Jacky' heeft opgenomen in 1965. Als kind werd Jacques Jacky genoemd en het nummer is een autobiografische maar vooral ook een parodistische, ironische en zelfs wat cynische kijk op hoe hij zichzelf op dat moment als zanger ziet. Bang om tot in lengte van dagen zijn chansons te moeten zingen voor een steeds ouder wordend publiek. Niet veel later zou Jacques zich meer gaan toeleggen op acteren en het zingen laten voor wat het was. 'La Chanson De Jacky' heeft hij vanaf 1965 steeds gezongen en ook op z'n allerlaatste concert op 16 mei 1967 ontbrak het niet. 

In 1967 neemt de Britse zanger Scott Walker het nummer als 'Jackie' op in de Engelse vertaling van Mort Shuman. En het lokt in Engeland meteen controverse uit. Referenties aan drugs een zinnen als 'Authentic queers and phony virgins' konden écht niet volgens de BBC en het lied werd dan ook niet gedraaid waardoor het natuurlijk een hit werd. In 1991 nam Marc Almond het op in een eigentijdse versie en scoorde er eveneens een hit mee. 

In 1971 kwam het lied in de vertaling van Ernst van Altena op het album van Willem Nijholt 'Van Elsschot Tot Nijgh'. In Nederland was Liesbeth List natuurlijk de door Jacques Brel zelf bejubelde vertolker van Nederlandse vertalingen van zijn chansons, maar dit lied moet, vind ik, door een man gezongen worden. Liesbeth is er dan ook vanaf gebleven. En ook niet iedereen kan dit lied aan, de tekst alleen al vraagt om een gedegen aanpak en interpretatie met de juiste intonatie anders wordt het een woordenbrij. Willem was dus de uitgelezen persoon om vilein en met spottende arrogantie deze waanzinnige tekst op die opzwepende muziek van Gérard Jouannest te vertolken. 

Jackie

En op een goede dag ben ik
Een zanger met een Spaanse tic
Vooral geliefd bij rijp're vrouwen
Ik tokkel wat op een gitaar
Gestolen uit een koffiebar
Mijn dank voor veel te veel vertrouwen
Ik noem mezelf Antonio
En schrik niet voor een zonde terug
Maar voor ik iets geef, zeg ik: Ho
Kom zelf maar eerst over de brug
En ik word dronken, elke nacht
En poch dan op mijn man'lijkheid
Bij grootmamma's die zich nog steeds
Aanstellen als een jonge meid

Maar als ik olifanten zie
Niet hoger dan m'n eigen knie
Word ik weemoedig en ik zing
Van toen ik door het leven ging
Als Jackie

Oh, kon ik maar, al was het dan heel even
Weer jochie zijn, desnoods voor een kwartier
M'n kinderjaren weer opnieuw beleven
Lief, lief op een bete manier

En in de hippe kring verleid
Ik elke minderjaar'ge meid
Die ik te werk stel in bordelen
En ik maak platen bij de vleet
De toppers op de hitparade
Vruchteloos nageaapt door velen
Ze noemen mij dan mooie Jack
En ik verschaf ze drank en kicks
Van opium en Turkse sticks
Tot echte flikkers en valse maagden
Dan geld ik als een groot tiran
En met m'n geld op alle banken
Schud ik miljoenen uit mijn mouw
Dan nog wist ik wat ik liever wou

Want als ik in een opiumkit
Tussen de Aziaten zit
Word ik weemoedig en ik zing
Van toen ik door het leven ging
Als Jackie

Oh, kon ik maar, al was het dan heel even
Weer jochie zijn, desnoods voor een kwartier
M'n kinderjaren weer opnieuw beleven
Lief, lief op een bete manier

Het paradijs lijkt mij wel fijn
Waar vrouwen blond gevleugeld zijn
Omdat het daar zo ijl en hoog is
Ze zingen blij hallelujah
Als ik de hemelpoort doorga
Net zoals zondags in de hoogmis
Daar zal ik heten Vader God
Die alle wonderen kan verklaren
De mysteries openbaren
Compleet met baard en lange haren
En is het heilig werk volbracht
M'n hart gebroken van de pijn
Omdat een mens toch slecht wil zijn
Dan weet ik dat ik elke nacht

Met alle eng'len aan mijn zij
En ook de duivel nog erbij
Ik weer weemoedig word en zing
Van toen ik door het leven ging
Als Jackie

Oh, kon ik maar, al was het dan heel even
Weer jochie zijn, desnoods voor een kwartier
M'n kinderjaren weer opnieuw beleven
Lief, lief op een bete manier

© Jacques Brel, Gérard Jouannest, Ernst van Altena, Willem Nijholt























Geen opmerkingen:

Een reactie posten