Getuige

Het is in deze tijd van het jaar dat ik altijd met warme gevoelens terugdenk aan de kerstdagen thuis. Mijn vader zorgde er, met de kersttradities die hij van zijn ouders had meegekregen, samen met mijn moeder voor dat het voor ons kinderen een magische tijd was. Nu is de perceptie vanuit kinderogen gezien anders dan die van volwassenen, zo duurde, terugredenerend, Kerstmis voor mijn gevoel wel een hele week in plaats van twee dagen. Natuurlijk speelde het feit dat we als kind twee weken kerstvakantie hadden ook wel mee. Eén van de hoogtepunten was kerstnacht, 24 december, mijn vader ging dan naar de nachtmis en bij terugkomst aten we aan een feestelijk gedekte tafel diverse eigen gebakken lekkernijen en vanzelfsprekend beschuit met muisjes, want er was immers een kind geboren. Daarna werden de cadeautjes die al dagen onder de boom lagen uitgedeeld en uitgepakt. De twee kerstdagen hadden niet zo'n vaste indeling, we konden bezoek krijgen of gingen op bezoek, dat verschilde per jaar.

Het is dus niet zo vreemd dat mijn vader deze dagen veel in mijn gedachten is. Zo moest ik plots denken aan wat hij altijd antwoordde als hij jarig was en je hem feliciteerde, zo in de trant van 'Van harte gefeliciteerd en nog vele jaren', bij het klimmen der jaren kwam daar steevast 'in goede gezondheid' achteraan. 'Dat je er maar lang getuige van mag zijn' was zijn repliek. En ik vind dat heel mooi gezegd. Indirect wenste hij de feliciteerder minstens zo'n lang leven toe als deze hem wenste.

En ik ben er lang getuige van geweest, hoewel het voor mij wel langer had gemogen. Althans, als het vaak zo achteloos gezegde 'in goede gezondheid' wat langer had mogen duren. Ik ben er ook getuige van geweest dat de laatste vijf jaar van zijn leven mijn vader, die zoveel wist en als boekhouder zo snel en accuraat kon rekenen als ik nog nooit iemand heb zien doen, langzaamaan verzandde in zijn eigen wereld waarin hij niet meer de juiste woorden kon vinden en zelfs zijn vermogen om te spreken verloor. Hij had intensieve verzorging nodig en woonde de laatste vier jaar in een verpleegtehuis, nog minder dan een schim van de man die hij ooit was. Hij herkende ons tot het laatst toe wel.

Maar wat blijft zijn al die mooie en dierbare herinneringen waar ik gelukkig ook mede getuige van ben geweest. Samen met mijn moeder heeft hij voor een mooie, veilige en zeer dierbare kindertijd gezorgd. Een prima solide basis waar ik nog steeds van profiteer. Er gaat letterlijk geen dag voorbij of hij en mijn moeder komen op enig moment in m'n gedachte met iets wat ze hebben gezegd of hebben gedaan, en zo af en toe komen ze samen of los van elkaar 'op bezoek' in mijn dromen. Maar deze kersttijd is toch wel de tijd waarin mijn vader op z'n best was, hij was er leidend in en mijn moeder en wij volgden maar al te graag de gewoontes en gebruiken die me nu met een warm hart doen terugkijken naar toen.

Ik kan me nog de tekst op een naar ons gestuurde kerstkaart ergens eind jaren zeventig herinneren omdat ik die destijds al zo prachtig vond: 'De kersttijd doet je denken aan de dagen van weleer, en iedere keer zal dat grote vreugde schenken'. Ik wist toen al dat ik die tekst voor altijd met me mee zou dragen net als al die mooie herinneringen aan de kerstmissen waar ik getuige van ben geweest.

Papa en mama kerst 1983.