Lennaert Nijgh

Lennaert Nijgh heeft mij altijd gefascineerd, hij heeft als twintiger heel vroeg gepiekt met zijn meer dan prachtige liedteksten om later regelmatig in langdurige writer's blocks te verzanden die hem zelf ongelooflijk frustreerden. Hij schreef verhalen, columns, boeken en musicals, maar was bovenal bekend als tekstdichter met name in zijn samenwerking met jeugdvriend Boudewijn de Groot. Vanaf 1964 met zo nu en dan een pauze vormden zij samen met hun nummers, geschreven door Lennaert en gecomponeerd door Boudewijn, de stem van een generatie. Waarin het tijdsbeeld, juist door de fenomenale teksten van Lennaert, zich beeldend zal blijven openbaren. Niet alleen voor Boudewijn's platen maar voor vele andere artiesten, als o.a. Liesbeth List, Jenny Arean en Rob de Nijs schreef hij, met maar ook zonder Boudewijn, repertoire. De man heeft dus na zijn vroege dood op 57 jarige leeftijd in 2002 een prachtige erfenis aan weergaloze nummers nagelaten, waar nog steeds uit gezongen en met plezier naar geluisterd wordt.

Nu 15 jaar na zijn overlijden is er de theatervoorstelling "Een Tip Van De Sluier" waarin Josee Koning (Lennaert's laatste vrouw) Izaline Calister, Sjors van der Panne en Jim de Groot (de jongste zoon van Boudewijn) met een liveband over Lennaert's leven vertellen en een aantal van zijn liedjes zingen. Vrijdag zijn we erheen gegaan, en het decor heeft iets gezelligs met een grote tafel met stoelen, die ook her en der over het toneel zijn verspreid. Heel terloops komen de zangers en de band het toneel oplopen en heel organisch beginnen ze muziek te maken.

In verschillende samenstellingen worden er veel (maar altijd te weinig) nummers van Lennaert gezongen, terwijl degene die even niet hoeft te zingen zorgt voor foto's en teksten en allerlei memorabilia die via een overhead projector achter op het toneel te zien zijn. Heel bijzonder is dat de nummers nieuwe arrangementen en bewerkingen hebben ondergaan, maar op zo'n manier dat ze nog steeds duidelijk herkenbaar zijn en bovendien qua betekenis juist nog meer kracht meekrijgen.

Weinig mensen weten dat de Rob de Nijs hit "Malle Babbe" uit 1975 eigenlijk al uit 1970 stamt en is geschreven in de ik-vorm voor Adèle Bloemendaal. Lennaert en Boudewijn zijn nooit tevreden geweest over hoe Adèle dit lied op de plaat had gezet, maar Izaline maakt er haar nummer van, de tekst gezongen door Malle Babbe in plaats van over komt zoveel meer aan. Het protestlied "Welterusten Mijnheer De President" wordt door Boudewijn al jaren niet meer gezongen, maar Jim maakt er een stevige rocksong van vol agressie dat je (onbedoeld of bedoeld) aan de huidige president van Amerika moet denken, 'slaap maar lekker in je mooie witte huis'. Ook het lied "Canzone 4711" krijgt een nieuwe dimensie mee als duet met Izaline en bassiste Phaedra Kwant. En wie anders dan Josee kan "Het Lied Van De Oudere Minnaars" in deze context beter zingen?

Het was de eerste voorstelling na de première op 28 november in (natuurlijk) Haarlem. Je merkte dat de dialogen tussen de liedjes door nog niet helemaal vloeiend verlopen, het was nog iets te ingestudeerd, maar ik ben er zeker van dat het gaandeweg de tour steeds beter zal gaan. Het is ook duidelijk dat voor Jim deze tour enigszins therapeutisch is, hij kan even fijn afgeven op de in zijn jeugd afwezige vader en zijn 'drie akkoorden-arrangementen' of het in zijn ogen vreselijke "Jan Klaassen De Trompetter"", maar na zijn zinderende performance van "Mijnheer De President", wordt ook hij wat milder en krijgt pa zelfs een compliment voor het op muziek zetten van de nagelaten tekst van Lennaert, "Het Land Van Koning Jan".

Ik heb enorm genoten van deze voorstelling, wat een prachtige nummers heeft Lennaert, al dan niet met Boudewijn geschreven. Één klein persoonlijk minpuntje vond ik de benadering van het lied "Pastorale". Ik snap dat ieder nummer in de voorstelling op en andere wijze dan het origineel wordt gebracht, en bij alle nummers is dat ook fantastisch gelukt, maar er zijn liedjes die zo perfect zijn dat je het zo moet laten. Om in het tweede couplet van "Pastorale" de rollen om te draaien en in het derde weer terug doet afbreuk aan het lied, daardoor miste ik ook de vurige passie die bij het zingen van dit nummer zou moeten afspatten en leek het nu meer een slappe karaokeversie. Dat is jammer want Sjors en Izaline zijn geweldige zangers.

Desalniettemin, als je liefhebber bent van het betere Nederlandse lied in het algemeen en van Lennaert Nijgh in het bijzonder is deze voorstelling een regelrechte aanrader. Je zult een fantastische avond hebben!

Sjors van der Panne, Izaline Calister, Josee Koning en Jim de Groot.

Lennaert Nijgh