zaterdag 5 mei 2018

Me/We Ik/Wij Wij/Zij

Deze column zal ik vandaag voorlezen in het programma 'Uit De Kast' van radio Capelle, dit is ook de link waar de uitzending later op terug te luisteren is. Ook zal de column gepubliceerd worden op de website van 'Roze Golf' van RTV Oost


In 1975 was bokser Muhammad Ali uitgenodigd om een groep studenten toe te spreken op de Harvard-universiteit. Iemand uit het publiek riep: “Geef ons een gedicht, Muhammad!” Hij pauzeerde even en zei: “Me. We.” Het werd meteen bekend als het kortste gedicht uit de Engelse taal. De Duitse kunstenaar Benjamin Bergmann verwerkte dit thema in verschillende kunstwerken en sinds maart van dit jaar is er in Rotterdam een Me/We kunstwerk voor seksuele diversiteit te zien. Niet op een vaste plek maar het kunstwerk maakt een tour door Rotterdam. Momenteel is het te zien in de Centrale Bibliotheek. Het bestaat uit een selfie-wand en een videoreportage

Benjamin zegt dat Me/We wil aangeven dat persoonlijke overwegingen altijd moeten worden begrepen in het licht van een gezamenlijk gedeeld belang. En volgens mij slaat hij daarbij de spijker op z’n kop. Juist in deze tijd van het zich terugtrekken in groepjes van gelijkgestemden en daar vanuit je bestaansrecht opeisen zonder daarbij het gemeenschappelijk belang van de gehele samenleving in ogenschouw te nemen, zijn deze woorden van cruciaal belang. Ieder individu, elk mens, iedere ‘me’ of ‘ik’ mag er zijn, niemand uitgezonderd. Nationaliteit, afkomst, religie, geaardheid, geslacht, de kleur van je huid, haar of ogen, het is van ondergeschikt belang om niet te zeggen het maakt geen donder uit.

De kunst is de balans te vinden tussen ‘me’ en ‘we’. Op dit moment, de tijd van social media, merk je dat die balans volledig zoek is. Er is een variant op me/we ontstaan, namelijk wij/zij. ‘Wij zijn de goede, en zij zijn de slechte’, zo zwart/wit is het als je leest wat er allemaal wordt gepost en getweet. Vaak over de meest triviale zaken als voetbal, een snelheidscontrole of het uiterlijk van onze kroonprinses, kunnen mensen hun eigen frustraties op anderen of gebeurtenissen projecteren. De ‘me’ voert duidelijk de boventoon, terwijl, hoe belangrijk is voetbal nu werkelijk? Zijn die snelheidscontroles er niet voor de veiligheid van iedereen, dus ‘we’? En zijn die mensen die het nodig vinden om een veertienjarig meisje op social media om haar uiterlijk te bekritiseren zelf allemaal het toonbeeld van uiterlijke perfectie?

Het reizende Me/We kunstwerk van Benjamin in Rotterdam wil aandacht vragen voor seksuele diversiteit, want ook lesbiennes, homo’s, transgenders, bi-seksuelen en nog veel meer andere varianten op dat vlak zijn in eerste plaats mensen met hun eigen capaciteiten waarmee ze een waardevolle bijdrage kunnen leveren aan de maatschappij, aan het ‘we’-gedeelte van het korte gedicht dus. Het enige wat zij terugverlangen is acceptatie van hun zijn, zoals zij op hun beurt hetero’s in hun waarde laten. De balans hierin is ook nog steeds niet gevonden, hoewel na jaren van strijd om acceptatie het nu meer finetunen is omdat het overgrote deel van de Nederlandse bevolking lhbt’ers niet meer als uitzonderlijk beschouwd. Toch zullen er altijd mensen blijven die het niet willen, kunnen en zullen accepteren, wat wij als lhbt’ers dan maar weer moeten accepteren, tot op zekere hoogte. Die balans, weet je nog wel, alleen moeten we ervoor blijven waken dat het niet weer de andere kant opgaat. Zodra pure homohaat de kop opsteekt dient dat direct te worden ingedrukt. Zo houden de ‘me’ en ‘we’ elkaar scherp, en blijft de balans weliswaar schommelen maar mag het nooit kapseizen.

Maar ook op ander gebied in de samenleving moeten we alert blijven op uitsluiting van groepen mensen. Zo heeft de staatssecretaris van Sociale Zaken een voorstel ingediend om gehandicapte werknemers onder het minimumloon te gaan betalen en zullen zij bovendien hun recht op pensioen verliezen. Ook bouwen ze minder aanspraak op voor werkloosheidsuitkering en arbeidsongeschiktheidsuitkering. Het is een voorstel, maar laten wij als zelfbenoemd beschaafd land de staatssecretaris naast het aanraden van een goede kapper ook even aan haar verstand brengen dat dit absoluut niet te tolereren is. Het minimumloon is niet voor niets afgesproken en geldt voor iedereen ook voor gehandicapten. Hier dreigt duidelijk de Me/We balans volledig te kantelen.

En zo zullen de persoonlijke overwegingen steeds moeten worden afgezet tegen het gezamenlijk gedeeld belang, maar net zoals je Me/We kunt spiegelen en omdraaien en er hetzelfde blijft staan vanuit een ander perspectief, zo kan het persoonlijk belang ook worden afgezet tegen overwegingen die de samenleving aangaan. En hoewel het heden ten dage anders lijkt is dat niet zwart/wit. Denk bijvoorbeeld eens in de kleur van je hart, zoals Frank Boeijen ons dat 34 jaar geleden al aanraadde.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten