De zusjes Jopie en Netty van Etten, 19 en 18 jaar oud, zijn door de oorlog terecht gekomen in het klooster 'De Steenen Trappen'. Jopie is, zoals dat werd genoemd 'in betrekking' bij een familie, wat betekent dat ze er huishoudelijk werk verricht en er voor dag en nacht woonde. Die zaterdag wordt er gebombardeerd.
Ongeveer half één. Daar komen alweer vliegers. We zijn dat al zo gewend. Ik gun me niet eens tijd om te kijken, maar mijnheer wel, en meteen roept hij: 'Naar beneden, ze gooien bommen!' Ik stak mijn hoofd nog uit het raam om te zien wat er gaande was, daar kwamen er weer twee aan. Ik rende naar de kelder ondertussen nog een paar mantels van de kinderen meesjouwend die op de kapstok hingen. We waren net allemaal in de kelder of daar schudde en dreunde het hele huis, de kinderen huilden en gilden door elkaar en wij groten waren aan het bidden. We konden niets doen dan bidden en afwachten totdat er op ons ook een bom zou vallen want die veronderstelling hadden we hoor!
Toen Jopie en de familie weer uit hun schuilplaats te voorschijn kwamen zagen ze dat alles in puin lag, de ramen waren er uit, maar veel tijd was er niet, want daar kwamen alweer vliegtuigen, dus weer de kelder in. Na verloop van tijd konden ze echt uit de kelder komen, de ravage was enorm, ze konden haast niets zien van het stof en het gruis.
Ik zat ook reuze in angst over Netty, want wie weet kon daar ook wel wat gebeurd zijn, maar ik durfde niet aan mevrouw te vragen of ik even mocht gaan kijken want we waren toch al zo laat met alles. Het eten was ondertussen lelijk aangebrand, overal stof en glassplinters. Alles moest weer opnieuw gedaan worden dus had ik m'n handen nog vol werk.
Maar iedere keer vloog ik weer naar de straat of ik geen bekende zag aankomen. En jawel hoor, daar kwam een meisje van ons op de fiets aan, huilend. Ik riep haar en zij kwam de stoep op gereden. Ik rende naar haar toe schreeuwend 'Wat is er gebeurd?!' 'O meid', zei ze, 'Op de Steenen Trappen is een bom gevallen het moet heel erg zijn'. En meteen reed ze weer door.
Ik weer naar binnen en greep mijn jas onderwijl aan mevrouw vertellend wat er was gebeurd. 'Ga dan maar gauw kijken' zei ze. Dat hoefde ze me niet te zeggen ik rende in één run de deur uit, Het oudste meisje van mevrouw kwam me achterna. Hand in hand renden we zonder ophouden. Eindelijk kwamen we door de straat waar het geweest was, alles in puin, in een paar minuten hadden de bommen heel wat huizen met de grond gelijk gemaakt. Netty was juist aan de poort toen ik aankwam, ze was zo blij dat ze me zag want ze was in de waan dat met mij ook iets gebeurd was, ze vloog me om me hals en was zo blij dat ik er weer was.
Jopie en Netty hebben ieder voor hun ouders de belevenissen die zij hebben meegemaakt in Roermond en later in Friesland op papier gezet, Jopie tot aan de evacuatie naar Friesland en Netty de treinreis in veewagens naar Friesland en hun tijd daar. Helaas zijn de verhalen van Netty kwijt geraakt, maar die van Jopie zijn er gelukkig nog en het bovenstaande is een klein gedeelte daar uit.
Den Haag, woensdag 30 juli 2014
Samen met mijn zus ben ik met onze moeder (Netty) een bakje koffie wezen drinken bij haar zus, onze tante Jopie. Ze zien elkaar niet zo vaak meer omdat lijf en leden niet meer zo willen en reizen een hele bedoening is. 'Hallo meisje' zegt tante Jopie (89) als ze haar zus (88) ziet. Het lopen en het gaan zitten gaat moeizaam. 'We zijn een stel krukken', constateert tante Jopie. 'Ik had nooit gedacht dat wij samen zou oud zouden worden', gaat ze verder. 'Wat leuk dat jullie er zijn!'
Van de zussen was en is tante Jopie altijd degene geweest met een wat nuchtere inslag, niet zo heel uitbundig, en dat is nu ze wat ouder is wat meer versterkt, maar toch kon je zien dat ze het op haar manier erg waardeerde dat we er waren. 'Mijn zusje is er, dus ik kom even niet bij jullie zitten', zei ze tegen de medebewoners van het verzorgingshuis waar ze woont. 'Waar wil u zitten tante Jopie?' vroeg mijn zus toen we even buiten zijn gaan zitten. 'Naast mijn zusje.' was haar antwoord. Een paar uurtjes is voldoende omdat ze heel erg gewend is aan het vaste patroon van het verzorgingshuis waar ze naar volle tevredenheid woont.
De Steenen Trappen |
Jopie en Netty |